HƯỚNG DẪN CHI TIẾT CÁCH LÀM CHÂN GÀ TÀU XÌ – MÓN NGON LẠ MIỆNG ĐẬM CHẤT Á ĐÔNG
Chân gà không chỉ đơn thuần là nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực đường phố hay những buổi “lai rai” cuối tuần cùng bạn bè, mà còn có thể trở thành một món ăn mang đậm hơi thở Á Đông đầy lôi cuốn. Trong đó, Chân gà tàu xì (còn gọi là chân gà hấp tàu xì hoặc xốt tàu xì) chính là một ví dụ rõ rệt cho sự độc đáo này. Tàu xì, với vị mặn, thơm đặc trưng, kết hợp với chân gà dai giòn, thấm gia vị, tạo nên một tổng thể hương vị rất khó quên. Đây là món ăn quen thuộc trên các bàn tiệc của ẩm thực Quảng Đông (Trung Quốc) và dần được biến tấu để phù hợp với khẩu vị Việt.
Bài viết dưới đây sẽ đưa bạn bước vào một hành trình hướng dẫn tỉ mỉ, từ khâu chuẩn bị nguyên liệu, sơ chế, cho đến cách tẩm ướp, chế biến sao cho chân gà lên màu đẹp, đậm đà, giòn rụm nhưng không dai cứng. Hãy cùng khám phá “công thức bí mật” để có được một món chân gà tàu xì chuẩn vị nhà hàng nhưng vẫn đơn giản, dễ thực hiện ngay trong gian bếp gia đình.
1. Sức hấp dẫn của món chân gà tàu xì
1.1. Hương vị đậm đà
Tàu xì, hay đậu đen muối lên men, có mùi thơm đặc trưng, pha lẫn vị mặn nhẹ nhưng lại có chiều sâu, góp phần đánh thức vị giác một cách mạnh mẽ. Khi kết hợp cùng chân gà – một nguyên liệu giàu collagen, có độ sần sật thích thú, tàu xì “thấm” vào từng lớp da, gân, tạo nên một tổng thể “ngon khó cưỡng”.
1.2. Tính đa dạng trong cách thưởng thức
Chân gà tàu xì có thể ăn kèm cơm trắng, cháo trắng, hoặc trở thành món nhắm “bắt miệng” bên ly bia mát lạnh. Nhiều người còn biến tấu món này bằng cách trộn gỏi, hầm chung với các nguyên liệu khác, hoặc chiên giòn sau khi hấp, đem đến những sắc thái phong phú.
1.3. Xuất hiện ở nhiều nền ẩm thực
Không chỉ phổ biến ở Quảng Đông (Trung Quốc), món chân gà tàu xì còn được yêu thích ở Hồng Kông, Đài Loan và nhiều quốc gia châu Á khác, bao gồm cả Việt Nam. Nhờ tính “linh động”, công thức này được “nội địa hóa” theo từng vùng miền, phù hợp với khẩu vị và đặc trưng ẩm thực bản địa.
2. Chuẩn bị nguyên liệu
Để có một món chân gà tàu xì thơm lừng, đậm đà, bạn cần chọn lựa và sơ chế nguyên liệu thật kỹ:
2.1. Chân gà
- Số lượng: Tùy vào khẩu phần ăn, trung bình khoảng 8-10 chân gà cho 3-4 người.
- Tiêu chí chọn: Nên chọn chân gà tươi, da còn nguyên, không có vết bầm, và tránh mua chân gà đông lạnh lâu ngày. Nếu có điều kiện, bạn nên chọn chân gà ta vì da giòn hơn, ít mỡ, đậm vị hơn chân gà công nghiệp.
2.2. Tàu xì (đậu đen lên men)
- Loại tàu xì: Tàu xì truyền thống thường có hạt đậu đen, vị hơi mặn, có mùi thơm lên men. Bạn có thể mua ở siêu thị chuyên bán đồ Á Đông, cửa hàng thực phẩm Hoa kiều, hay các chợ lớn.
- Thời gian bảo quản: Tàu xì để được khá lâu. Nên bảo quản ở nơi khô thoáng hoặc trong tủ lạnh sau khi mở nắp.
2.3. Gia vị khác
- Gừng, tỏi, hành tím: Giúp khử mùi chân gà, tạo thêm hương vị.
- Ớt tươi: Tăng độ cay nhẹ, giúp món ăn “bắt” vị hơn.
- Xì dầu (nước tương): Thường dùng để bổ sung độ mặn, giúp phần xốt có màu đẹp.
- Dầu hào: Tạo vị ngọt đậm đà, giúp xốt quyện hơn.
- Đường, muối, hạt nêm, tiêu xay: Các gia vị cơ bản tùy theo sở thích.
- Rượu nấu ăn (rượu gạo hoặc rượu Thiệu Hưng): Nếu bạn muốn món ăn có hương thơm đặc trưng và giúp khử mùi chân gà hiệu quả.
- Hắc xì dầu (nếu có): Tạo màu nâu đậm, bóng bẩy.
2.4. Rau gia vị (tùy chọn)
- Hành lá, ngò rí: Trang trí khi dọn ra bàn, tạo cảm giác tươi mát, hài hòa thị giác.
- Một ít hoa hồi, quế: Có thể thêm nếu bạn thích mùi thơm phảng phất của gia vị Trung Hoa.
3. Sơ chế chân gà
Bước sơ chế chân gà là chìa khóa quyết định độ sạch, giòn, và khả năng thấm gia vị của món ăn:
- Rửa sạch với muối: Ngâm chân gà trong nước muối loãng khoảng 5-10 phút, chà xát kỹ từng kẽ ngón để loại bỏ chất bẩn, mùi hôi.
- Bóp với gừng: Để tăng hiệu quả khử mùi, bạn có thể xát gừng tươi giã nát hoặc đập dập lên bề mặt chân gà.
- Loại bỏ móng: Nên cắt bỏ phần móng của chân gà. Với một số người thích ăn “trọn vẹn” thì có thể giữ lại, nhưng phải đảm bảo rửa thật kỹ.
- Trụng qua nước sôi: Đun sôi một nồi nước có pha chút muối, gừng. Thả chân gà vào trụng sơ khoảng 1-2 phút. Sau đó vớt ra, thả ngay vào âu nước lạnh (có thể thêm đá) để da gà co lại, giòn, không bị thâm.
4. Tẩm ướp chân gà
Sau khi chân gà được sơ chế sạch và ráo nước, hãy tiến hành ướp để gia vị ngấm đều:
-
Chuẩn bị hỗn hợp gia vị ướp:
- 1 thìa canh tàu xì (có thể dầm nhuyễn hoặc để nguyên hạt, tùy thích).
- 1 thìa canh xì dầu.
- 1/2 thìa canh dầu hào.
- 1/2 thìa cà phê muối (hoặc hạt nêm).
- 1 thìa cà phê đường (điều chỉnh tùy khẩu vị).
- 1 thìa cà phê tiêu xay.
- 1 thìa cà phê rượu nấu ăn (nếu có).
- 1 ít tỏi băm, hành tím băm, gừng băm.
- Ớt tươi cắt lát (tùy thích độ cay).
-
Trộn chân gà: Cho chân gà vào âu lớn, rưới hỗn hợp gia vị lên, xóc đều hoặc dùng tay (đeo găng) xoa kỹ.
-
Thời gian ướp: Để chân gà nghỉ trong khoảng 20-30 phút ở nhiệt độ phòng, hoặc nếu có thời gian thì bọc màng thực phẩm, để trong ngăn mát tủ lạnh 1-2 giờ cho thấm đẫm hương vị.
5. Các phương pháp chế biến chân gà tàu xì
Tùy vào dụng cụ nhà bếp sẵn có và sở thích, bạn có thể áp dụng một trong các cách chế biến phổ biến dưới đây:
5.1. Chân gà tàu xì hấp
-
Hấp cách thủy:
- Đặt một xửng hấp lên bếp, đổ nước sôi vừa đủ.
- Xếp chân gà đã ướp lên đĩa hoặc khay hấp, rồi cho vào xửng.
- Đậy nắp, hấp ở lửa vừa khoảng 20-25 phút.
- Kiểm tra: Khi chân gà trở nên mềm nhưng không rã, da căng bóng, dậy mùi thơm đậu xì là đạt.
-
Thành phẩm:
- Chân gà hấp tàu xì sau khi chín thường có màu nâu vàng, hơi ánh đen của tàu xì, da bóng mượt.
- Bạn có thể rắc thêm chút hành lá thái nhỏ, ớt sừng cho bắt mắt.
5.2. Chân gà tàu xì kho (hoặc om)
Phương pháp này giúp chân gà thấm đậm đà hơn, có thể ăn kèm cơm nóng rất “tốn cơm”:
- Phi thơm hành tỏi: Làm nóng chảo với chút dầu ăn, phi thơm hành tím, tỏi băm.
- Xào chân gà: Đổ chân gà ướp vào xào cho săn, đảo đều, nêm nếm lại với xì dầu, đường, tiêu nếu cần.
- Thêm nước: Rót chút nước (có thể dùng nước dừa tươi để tăng vị ngọt) xâm xấp chân gà, vặn lửa nhỏ, đậy nắp và kho liu riu khoảng 15-20 phút.
- Hoàn thiện: Khi nước xốt sánh lại, quện vào chân gà, dậy mùi thơm của tàu xì và các loại gia vị, tắt bếp. Rắc hành lá, ớt tươi lên trên.
5.3. Chân gà tàu xì chiên giòn
Với người thích độ giòn rụm, đây là gợi ý thú vị, dù cách làm kỳ công hơn:
- Hấp sơ hoặc luộc sơ: Sau khi ướp, bạn có thể hấp hoặc luộc chân gà trong 10-15 phút để chín tới.
- Chiên ngập dầu: Làm nóng chảo với nhiều dầu, cho chân gà vào chiên đến khi vàng ruộm.
- Làm xốt tàu xì: Phi thơm hành tỏi, cho 1 thìa canh tàu xì, 1 thìa canh xì dầu, 1 thìa cà phê đường, ít nước lọc, đun đến khi sôi lăn tăn.
- Trộn chân gà: Gắp chân gà chiên vào xốt, đảo đều cho lớp xốt bám quanh. Tắt bếp ngay để chân gà vẫn giữ độ giòn.
6. Mẹo hay giúp món chân gà tàu xì thêm hoàn hảo
- Chọn chân gà to, nhiều thịt: Chân gà ta hay công nghiệp cỡ lớn đều có lợi thế, giúp khâu sơ chế dễ dàng hơn, thành phẩm đẹp mắt, mời gọi.
- Thêm baking soda hoặc bột nở: Nhiều nhà hàng có chiêu nhỏ là ngâm chân gà với chút bột nở, baking soda để da nở giòn, căng bóng. Tuy nhiên, hãy dùng với liều lượng hợp lý và rửa sạch lại.
- Hạ nhiệt chân gà sau khi hấp: Nếu bạn làm phương pháp hấp, hãy chuẩn bị sẵn một âu nước đá. Ngay khi hấp xong, vớt chân gà nhúng vào nước đá vài phút để da co lại, giòn ngon.
- Điều chỉnh vị mặn: Tàu xì vốn đã mặn, vì thế bạn nên cân nhắc giảm muối hoặc nước tương trong công thức, tránh món ăn bị quá đậm.
- Thời gian ướp đủ lâu: Đây là yếu tố quan trọng. Nếu gấp gáp, chân gà sẽ không kịp “ăn” gia vị, dễ bị nhạt nhẽo.
7. Biến tấu sáng tạo với chân gà tàu xì
7.1. Chân gà tàu xì dimsum
Bạn có thể chuẩn bị các xửng tre nhỏ, xếp chân gà tàu xì thành từng phần nhỏ xinh như ở nhà hàng dimsum. Khi dọn lên, bày kèm chén nước chấm (tương ớt, xì dầu pha ớt…) và thêm hạt mè rang cho thơm.
7.2. Chân gà tàu xì nướng
Thay vì hấp hay kho, bạn có thể nướng chân gà trên bếp than hoặc lò nướng sau khi ướp. Món chân gà nướng tàu xì có lớp bên ngoài xém cạnh, mùi thơm của khói, cực kỳ hấp dẫn.
7.3. Chân gà tàu xì xào rau củ
Thêm ớt chuông, hành tây, nấm hương… xào chung với chân gà tàu xì giúp món ăn có phần “rau củ” cân bằng. Vị mặn đậm của tàu xì hòa quyện với độ ngọt tự nhiên từ rau củ, tăng tính bổ dưỡng.
8. Bảo quản và hâm lại
- Bảo quản ngắn hạn: Nếu còn dư, bạn có thể cho chân gà vào hộp kín, cất trong ngăn mát tủ lạnh. Thời gian dùng ngon nhất là trong vòng 1-2 ngày.
- Hâm nóng: Khi muốn ăn lại, bạn có thể hấp cách thủy hoặc cho vào lò vi sóng (nên đậy nắp), tránh để món bị khô cứng. Nếu đó là chân gà chiên, hãy dùng nồi chiên không dầu để làm nóng.
9. Tổng giá trị dinh dưỡng và lợi ích
9.1. Collagen và protein
Phần da và gân ở chân gà chứa nhiều collagen, hỗ trợ độ đàn hồi của da và khớp. Tuy nhiên, đừng lạm dụng quá thường xuyên vì có thể nạp nhiều cholesterol.
9.2. Lượng chất béo không quá cao
So với cánh hoặc đùi gà, chân gà ít thịt, chất béo cũng không nhiều nếu xử lý kỹ. Tuy nhiên, việc dùng dầu mỡ chiên hay cho nhiều gia vị có thể tăng năng lượng tổng thể.
9.3. Hài hòa với các loại rau củ
Nếu sợ quá ngán, bạn có thể dùng kèm rau sống, dưa leo, xà lách… hoặc uống trà, nước chanh để “cân” lại độ đậm vị của tàu xì.
10. Lưu ý khi làm chân gà tàu xì
- Không nấu chân gà quá lâu: Quá trình hấp hoặc kho kéo dài dễ khiến chân gà mềm nhũn, mất đi độ giòn đặc trưng.
- Chú ý vệ sinh: Đảm bảo chân gà được làm sạch móng, kẽ ngón. Nên chọn mua tại nơi uy tín, tránh mua hàng đông lạnh “quá hạn”.
- Kiểm soát chất phụ gia: Một số công thức “ngâm chân gà” có sử dụng phẩm màu, hàn the… gây hại sức khỏe. Hãy ưu tiên cách làm tại nhà, sử dụng nguyên liệu tự nhiên.
11. “GÓC ẨM THỰC” GIỚI THIỆU CÁC ĐẶC SẢN KHÔ
Bên cạnh món Chân gà tàu xì, hành trình khám phá ẩm thực chưa bao giờ dừng lại. Nếu bạn yêu thích việc tìm kiếm những trải nghiệm mới lạ để nâng tầm bữa ăn gia đình, đừng bỏ qua các đặc sản khô trứ danh. Mỗi sản phẩm lại mang một câu chuyện riêng về vùng miền, cách chế biến và hương vị. Bạn có thể tham khảo khô cá dứa – sản vật nổi bật vùng biển Cần Giờ với từng miếng cá dày, vị ngọt béo tự nhiên, rất thích hợp nướng hoặc chiên rim. Tương tự, chả mực Hạ Long cũng “ghi điểm” bởi độ giòn sần sật, giã tay tinh tế, đem đến hương biển khơi đậm đà.
Ngoài ra, thực khách yêu ẩm thực miền Tây Nam Bộ chắc hẳn không lạ gì khô cá lóc với thịt cá chắc, khi nướng tỏa hương thơm ngây ngất. Nếu muốn thử thứ gì đó mềm hơn, khô cá đù là lựa chọn không kém phần hấp dẫn, nhất là khi rim nước mắm tỏi ớt. Bạn cũng có thể mở rộng khẩu vị bằng khô cá đối – sản phẩm đặc trưng vùng biển, hay khô cá sặc – “người bạn thân thiết” của nhiều món gỏi trộn, cũng như cơm cháy, xôi hoặc cháo trắng. Sự đa dạng này hứa hẹn thổi luồng gió mới vào căn bếp, mang lại nhiều hứng thú sáng tạo những công thức ngon miệng mỗi ngày.
12. Kết luận
Chân gà tàu xì, một món ăn tưởng chừng đơn giản, lại có khả năng “đánh gục” vị giác nhờ sự pha trộn hài hòa giữa độ giòn của chân gà và hương mặn mà, lên men của tàu xì. Từ khâu chọn lựa nguyên liệu, sơ chế, tẩm ướp cho đến lúc chế biến, mỗi bước đều cần sự tỉ mỉ để đảm bảo món ăn hoàn hảo cả về hương và sắc. Đó cũng chính là lý do khiến Chân gà tàu xì trở thành món khoái khẩu của nhiều gia đình, đặc biệt khi cần một “món nhậu” lạ miệng hoặc một món ăn kèm cơm dậy mùi đậm chất Á Đông.
Bên cạnh công thức Chân gà tàu xì, đừng ngại ngần “phá cách” bằng cách kết hợp những đặc sản khô đặc trưng như khô cá dứa, chả mực Hạ Long, khô cá lóc, khô cá đù, khô cá đối, khô cá sặc. Mỗi loại khô không chỉ mang đến những trải nghiệm vị giác độc đáo, mà còn thể hiện sự phong phú vô tận của ẩm thực Việt Nam. Biết đâu, qua quá trình tìm tòi và kết hợp, bạn sẽ khám phá thêm nhiều món ngon khác, biến mâm cơm thường ngày thành bàn tiệc nhỏ tràn đầy cảm hứng và niềm vui.
Hy vọng rằng bài hướng dẫn trên đã cung cấp đủ thông tin, truyền cảm hứng để bạn tự tin “ra tay” chế biến một món Chân gà tàu xì thơm ngon, chuẩn vị. Hãy tận hưởng thời gian nấu ăn một cách chậm rãi, đặt trọn tình yêu bếp núc vào từng miếng chân gà, để cuối cùng, cả gia đình và bạn bè đều có thể quây quần bên mâm cơm ấm áp, thưởng thức hương vị đậm đà, và tạo dựng những kỷ niệm ẩm thực đáng nhớ!